Şekeryazılı Aşik Behlul

Şekeryazılı Aşik Behlul

Kör olaydı bizim babalar gözı
Onlara kim dedi ol Küresünni
Indi heç millete qatmırlar bizi
Olubdı eceme qul Küresünni

Ecemler kürd diyer kürd ecem sayar
Hansı harda tutdı orada soyar
Edalet şah olsa bir qanun qoyar
Demez ki arada öl Küresünni

Şekeryazıydı kendlerın gözı
Eyaqdan düşübler satirlar düzı
Ne ekın qalıbdı ne evde ruzı
Gör ne güne qalıb öl Küresünni

Aşıq behlul giyer herden qumaşı
Süfreye tökerdi yuxa lavaşı
Arpa çöregiynen bir qaşıq aşı
Onuda tapanmır bol Küresünni

Derleyen: Qulunculu Atilladan

Küresünni şiirini dinlemek için tıklayın…

Aşıq Derviş (1923 – 1993):
Aşıq Derviş ya “Aşıq Devriş” adı ile tanınan rehmetli Derviş Vahabzade Urmiye aşıq mektebinin en meşhur aşıqlarındandır. Urmu sebkinin ustad aşığı Aşıq Derviş tanınmış Aşıq Ferhad’dan ders almışdır.

Şekeryazı Havası:
Salmas şehrinin Küresünni Şekeryazı kendine mensub olan bir aşıq havasıdır. Şekeryazı kendinin de Aşıq Behlül kimi meşhur şair ve aşıqları olmuşdur. İranda Sünni Türklerin çetin şertleri altında yaşadıqları üçün, Şekeryazılıların çoxu Türkiyeye ve özellikle Van şehrine köçmüşdürler.

Urmiye Aşıq Mektebi:
Azerbaycanın Urumiye, Sulduz, Qoşaçay, Salmas ve Xoy kimi şeherleri ve genel olaraq Güney Azerbaycanın batı bölgelerine özel olan Aşıq sebkine Urmiye Aşıq Mektebi deyilir. Bu bölgelerde danışılan Türkcenin Azerbaycan Türkcesi ve Anadolu Türkcesi arasında bir körpü rolu oynadığı kimi, Urmiye Aşıq Mektebi de Azerbaycan, Anadolu ve Kerkük Aşıq mekteblerinin birleşmesinden ortaya çıxan bir mektebdir. Urmiye Aşıq Mektebinde Türkmenistan (Güney ve Quzey) baxşılarının izleri de görünmekdedir. Urmiye Mektebi Aşıqlarının ifaslarında Güney Azerbaycanı başqa bölgelerindeki ve Quzey Azerbaycandakı kimi zırna ve balaban qullanılmamaqdadı r.
Şie olmayan Azerbaycanlılar ve hetta Xıristıyanların Urmiye Aşıq Mektebinin gelişmesi ve inkişafında önemli rolları olmuşdur. Urumiyenin Sünni Türklerinden olan Dollu Mustafa ve Balovlu Miskin ve Salmas Xıristıyanlarından olan Qul Hartun bu mektebinin temel daşını qoyan ustad şair ve aşıqlardırlar.
Günümüzde Küresünni tayfaları ve Sünni Türklerden olan Verdanlı Aşıq Menaf ve Mehbub, Gecinli Aşıq Semed, Qulunculu Aşıq Zekerya ve Aşıq Bexşeli, Elevi Türklerden olan Güjler aşıqları, Xıristıyan olan Aşıq Yusuf Ohanes ve Şie Türklerinden olan Aşıq Dehqan, Aşıq Bulud, Aşıq İsmeli, Aşıq Ali Qara Ağaclı ve Aşıq Nabat Ali Urmiye Mektebinin tanınmış aşıqlarıdırlar. Bununla Urmiye Aşıq Mektebi Azerbaycanda yaşayan çeşidli mezhebler arasında bir birlik remzi ve simgesi kimi de deyerlendirilmekded ir.
Urmiye mektebinin aşıqları en çox Balovlu Miskin, Dollu Mustafa, Qul Hartun, Xeste Qasım, Tufarqanlı Abbas, Qulunculu Dede Katib, Şekeryazılı Aşıq Behül ve Purazer kimi şairlerin şerlerini oxuyarlar.

Urmiye Aşıq Mektebinin havalarından:
Urmiye Gözellemesi – Urmiye Şerqisi – Urmiye Qarabağısı – Osmanlı Şerqisi – Qurbeti – Araz Basdı -Göyce Gözellemesi – Taciri – Behmeni – Avçı Geraylısı – Hemedan Geraylısı – Sulduzu – Şekeryazı – Dihdabanı – Kesme Divan – Hicran – Dol hicranı – Qars – Qereyni – Gülşeni – Bendayı Hicranı – Xaça Xaldarı – Cemşidi – Siyastapul – Paşam Köçdü – Müselman Keşişoğlusu – Ermeni Keşişoğlusu – Terekeme Gözellemesi – Semahi – Duraxanı – Nesrüllahı – Xoy Emrahısı -Kesme Kerem – Zarıncı – Misri – Tecnis – Cığalı Tecnis – Penahı – Geraylı – Revze Geraylısı – Herbi – Behri Divan ve …
Aşıq Bulud Said

Urmiye, Urmia : Aşıq Derviş , Şekeryazı havası