Küresünni Sultanın İdamı

                              Şekeryazılı Zahit Sultanin idamı

İran Azerbaycanindaki meşrute devrimlerinde tabii ki  Tebrizinde buyuk bir rolu olmuştur.Bu devrimleri Tebrizde Azerbaycan milli kahramanları Settar Han ve Bakir Han liderlik ediyorlardı.

Bu Meşrutiyyet Devriminde savaş aparan insanlara Mucahit adı verilmiştı. Bu mucahitlerden Küresünli köylerinde ve örnek olarak da şekeryazıda çok bulunuyordı ki onlardan biride Zahit Sultan şekeryazının Muhtari(Kedhudası)idi.

Muhtar şekeryazı mucahitleriyle birlikte Tebrize bir mektup yazar ve kendi vefadarlıklarını Tebriz meşruticilerine bildirerler ve ağalarla (erbablarla) muhalefete başlarlar ki bundan sonra herzaman Tebriz mucahitleriyle kendi bağlantılarını muhafaza ederler.

Yaz günlerinin birinde iki kişi Hoy kentinin ağası tarafindan şekeryaziya buğda ve başka mahsulları toplamaya gelerler ama Muhtarın ve başka mucahitlerin talimatına dayanarak köylüler ağalara hiç bir şey vermezler. Sonrakı gün iki kişi Zahit Sultanı ve Tahar Ezimini ağanin yanina götürmeye gelerler, iş zamanı olduğu için erkekler kendı mazraalarında çalişiyorlarmiş ama kadinlar sopa ve küreklerle onlara saldirarlar ki muhtar onların bu işine mane olar. Ağanın iki atlısı Zahit Sultanla Tahar Ezimini  Haci Han diye Hoydaki ağanın yanina götürerler.

O zamanlarda ağalar tüm yetkide olduklarından dolayı hemen Zahit Sultanin öldürülmesine mehkemesiz ve tek başina karar verir  ve sabah erkenden Hoyun Erk alaninda onu dara asarlar ve 24 saat dar ağacından indirmezler. Bu haber köye vardıktan sonra köylüler anlarlar ki bu sefer Tahar Eziminin sırasıdır ve kendi imkanlarından istifade ederek cezaevinin gardiyaniyla bir kese (hurcın) altın vermelerine ve onu serbest birakmasina anlaşarlar ve iki günün içinde bu altınlari köyden toplayarak gece vaktı Tahar Ezimini kaçırarlar ama malesef bir müddet sonra haber aliyorlar ki bir günahsız Makülı şahsı Tahar Ezimi diyerek dara asıblar.

Bu hakda Aşik Behlul bir şiir demiş ki iki beytini burada yaziyoruz.
(Zahit Sultanın iki oğlunun isimleri Hacağa ve Mirzaağadır)

Bir mineydim boz atimin üstüne

Bir gedeydim şekeryazı dözöne

Bir baxaydum Hacağa,Mirzağanun üzüne
Üzün ağlasın,ağlasın eşiden qara bağlasun

Haydar Saeidi

Tercüme Firuz Saeidi